ده حقیقتی که درباره پیانو نمی‌دانستید!

پیانو سازی مهم و تاثیر گذار در روند شکل گیری موسیقی مدرن و کلاسیک بوده است. این ساز محبوب و زیبا در ایتالیا  و در سال ۱۷۰۰ میلادی ساخته شد. برخی پیانو را تکامل یافته‌ی ساز هارپسیکورد می‌دانند. پیانو در طول زمان تغییر کرد و شکل‌های مختلفی از جمله پیانو رویال، پیانو دیواری، دیجیتال، هیبریدی و کیبورد درآمد. در این مقاله ۱۰ حقیقت جالب را درباره‌ی این ساز بیان کردیم. 

۱- کشش سیم‌ها

پیانوها معمولا حدود ۲۲۰ تا ۲۳۰ سیم فلزی دارند که خیلی محکم در کنار هم بسته شدند تا هنگام ضربه‌‌ی چکش صدا تولید کنند. هر سیم به طور معمول حدود ۱۶۸ پوند فشار را متحمل می‌شود که باعث می‌شود کشش بیشتر پیانوهای استاندارد بین ۱۸ تا ۲۰ تن باشد، البته بعضی از پیانوها کشش وحشتناک ۳۰ تنی را هم تحمل می‌کنند. این حقیقت شگفت انگیز است که باعث میشود کوک کردن پیانوها کار سخت و پیچیده‌ای بوده و فقط توسط یک متخصص قابل انجام باشد.

۲-  پیانوی کهکشانی 

پیانوی کهکشانی توسط کمپانیِ سازهای کهکشانی در دبی ساخته شده که تخصص‌شان ساخت سازه‌های عجیب و لوکس است. پیانوهای زیادی وجود دارند که مانند اثری هنری هستند، اما این سازه را می‌توان خاص ترین‌شان دانست. پیانوی کهکشانی را با قیمت ۱.۳۶ میلیون دلار می‌توان یکی از گرانترین سازهای دنیا خواند. بدنه‌ی این پیانو از ورق‌های طلای ۲۴ عیار ساخته شده و دارای درب اتوماتیک و کلیدهای منحنی است.

۳- گرانترین پیانو 

این پیانو ساخته‌ی دست هایزمن است و برای اولین بار در المپیک ۲۰۰۸ پکن  توسط پیانیست معروف چینی،  لانگ لانگ، نواخته شد. این پیانو طراحی زیبا و شفافی دارد و به همین خاطر، به آن پیانو‌ی کریستالی می‌گویند. این پیانو به قیمت ۳.۲۲ میلیون دلار به فروش رسید و گران‌ترین پیانوی دنیا نام گرفت.

۴- اولین پیانوی اختراع شده

اولین پیانو در سال ۱۹۰۷ در ایتالیا توسط بارتولومئو دی فرانچسکو کریستوفورتی، که سازنده‌ی معروف سازهارپسیکورد بود، ساخته شد. اولین ساخته‌ی او را "هارپسیکورد با صدای بلند و نرم "می‌خواندند، این نام البته بعدها به پیانو کوتاه شد. هارپسیکورد تنها صداهایی در حجم و رنجی خاص را تولید می‌کرد، بنابراین ساخت سازی که به تماس حساس باشد، تحولی عظیم محسوب می‌شد. اولین پیانویی که اختراع شد بسیار گران بود، به طوریکه خرید آن برای خانواده‌های ثروتمند نیز به سادگی امکان پذیر نبود.اولین پیانوها قطعا متفاوت بودند و به خوبی پیانو های امروزی هم نبودند. در قرن نوزده میلادی بود که پیانویی با ظاهررایج امروزی ساخته شد.

۵- پیانوهای دیجیتال

پیانوهای دیجیتال برای نخستین بار در ۱۹۸۰ وارد بازار شدند، اگرچه سازهای الکترونیکی ۶۰ سال قبل از آن وارد دنیای موزیک شده بودند. اولین نمونه‌ی پیانوی دیجیتال در واقع ساز آکوستیکی بود که توسط یک ارتقا دهنده، امکان تقویت صدا را می‌داد، بسیار هم محبوب بود و هنرمندان مشهوری همچون ری چارلز و دوک الینگتون، آن ساز را می‌نواختند.

۶- بزرگترین پیانوی دنیا

رکورد دار ساخت بزرگترین پیانو در دنیا، آقای آدریان مان نیوزلندی است. ساخت این پیانوی غول آسا ۴ سال زمان برد، وزن این ساز ۴ تن است و طولش به ۵.۷ متر می‌رسد. آقای مان ۲۵ ساله بود که موفق به اتمام ساخت این ساز غول پیکر شد. 

۷- کوک کردن پیانو

یک پیانوی جدید باید سالی ۴ بار کوک شود که بعدها به ۲ بار در سال کاهش می‌یابد. همچنین پیانوها اگر در محیط های خیلی مرطوب و یا خیلی خشک نگهداری می‌شوند، باید کاملا کوک بمانند. پیانوهای دیجیتال نیاز به کوک شدن ندارند، گرچه نگهداری نامناسب از آنها منجر به تاب برداشتن صدایشان می‌شود.

۸- پیانو ساز زهی است یا کوبه‌ای؟

این موضوع همیشه بحثی داغ در میان موزیسین‌ها بوده است، شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید این ساز را سازی کوبه‌ای می‌دانند. گرچه پیانو توسط سیم‌ها و در اثر برخورد چکش به آنها نواخته می‌شود، اما در ارکستر سمفونیک در میان سازهای کوبه‌ای جای دارد.

۹- پیانوهای دیواری از پیانوهای رویال آهسته تر هستند

نواختن پیانوی رویال سریعتر از پیانوهای دیواری است، به این خاطر که پیانوی رویال دارای یک اهرم تکرار است و به نوازنده اجازه‌ی تکرار نت ها حتی وقتی‌که کلید کاملا بالا نیامده است را می‌دهد. اما نواختن نت تکراری در پیانوهای ایستاده نیازمند بالا آمدن کامل کلید است. 

۱۰- پیانو، پادشاه سازهای موسیقی

پیانو را پادشاه سازها می‌دانند، دلیل آن هم اینست که  رنج نت‌هایی که می‌توان با پیانو نواخت بسیار وسیع و گسترده است ، از کوتاهترین‌ تا بالاترین نت‌ها با این ساز منحصر بفرد نواخته می‌شود.همچنین پیانو تنها سازیست که امکان همنوازی و نواختن ملودی به طور همزمان در آن وجود دارد، این دلایل است که پیانو را به سازی کامل و مستقل تبدیل می‌کند. 

پیانو 

 پیانو، سازی پرطرفدار در میان اهالی موسیقی می‌باشد. این ساز را مادر سازها می‌دانند چرا که در بسیاری از آهنگ ها به عنوان ساز اصلی به کار می‌رود. پیانو در تاریخ خود بزرگان بسیاری را دارد، افرادی نامی  مثل باخ، موتزارت و بتهوون که با موسیقی منحصر بفردشان دنیا را دگرگون ساختند. در این مقاله نگاهی داشتیم به ساختار و خاستگاه این پیانو. 

تاریخچه پیانو

داستان پیانو در سال 1907 در پادوای ایتالیا آغاز شد، در مغازه‌ی      هارپسیکورد که متعلق به بارتولومئو دی فرانسکو کریستوفوردی (1731-1655) بود. پیش از پیانو سازهای زهی بسیاری وجود داشتند که منجر به توسعه‌ی ساز‌هایی مانند پیانو شدند که ما امروزه می‌شناسیم. دانش بشر در زمینه ساخت سازهایی که با ارتعاش روی سیم‌هایشان تولید صدا کند، به ماقبل تاریخ بازمی‌گردد. در دوران باستان برای نواختن، سیم‌ها را بر روی کمان، جعبه و یا کدو نصب می‌کردند تا به صدای تولید شده قدرت ببخشند!

در نهایت، یک خانواده از ساز‌های زهی که کیبورد داشتند، در قرن 14 میلادی توسعه یافتند که از اولین نوع این ساز‌ها  می‌توان به سنتور اشاره کرد.

هارپسیکورد، که می‌توان آن را پیانوی اولیه نیز خواند، نسخه‌ای بسیار محدود از لحاظ قابلیت تنظیم شدن  در هنگام نواختن بود.

اولین رونمایی‌ها از پیانو‌ی ساخته شده توسط کریستوفوردی در 1709، با نام پیانو فورته یا فورته پیانو و در نهایت تنها با نام پیانو شناخته‌ شد. نسخه‌ی اولیه‌ی پیانو‌ی کریستو فوردی در حال حاضر در موزه‌ی هنر متروپولیتانو در نیویورک نگهداری می‌شود.

بسیاری پیانو را مادر ساز‌ها می‌دانند، چرا که قادر به تولید محدوده‌ای گسترده از اصوات است. به طور معمول پیانو هفت اکتاو دارد و فرکانس‌هایی درمحدوده‌ی 20 تا 5000 هرتز را تولید می‌کند.

ساختار پیانو

چکش‌ها :

چکش‌ها به واسطه‌ی مجموعه‌ای از اهرم‌های ظریف به کلید‌ها متصل‌اند. مجموعه‌ی اهرم‌ها و چکش‌ها را "عملگر" می‌گویند. این مجموعه، وظیفه شتاب دادن برخورد چکش‌ها  به سیم‌ها را دارد.

کلیدها:

پیانو 88 کلید سیاه و سفید دارد که 52تای آن سفید و در گام C می‌باشند. 36 کلید سیاه کوچک نیز بالای کلید‌های سفید جای گرفته‌اند.

انواع پیانو

پیانو رویال

گرند پیانو یا رویال پیانو، نوعی از پیانو است که در آن سیم‌ها به صورت افقی قرار‌گرفته‌اند و چکش‌ها از زیر به سیم‌ها ضربه وارد می‌کنند. از این نوع پیانو بیشتر در کنسرت‌ها و ارکسترهای بزرگ استفاده می‌شود.

 پیانو‌های دیواری

پیانو دیواری را در اروپا  پیانینو می‌گویند. همچنین پیانو آپرایت نیز نام دیگر این ساز است. پیانینو نسبت به گرند پیانو کم حجم‌تر و ارزان‌تر است. سیم‌ها در آن عمودی قرار‌گرفته و چکش‌ها از جلو به سیم‌ها ضربه وارد می‌کنند.

پیانو اسپینت

کوتاه‌ترین و ارزان‌ترین نوع پیانو‌های دیواری، پیانو‌های اسپینت هستند. ارتفاع این پیانو از 90 تا 100 سانتی‌متر است. جعبه صدا در این پیانو کوچک بوده و سیستم انتقال نیرو در آن به ساده‌ترین شکل ممکن ساخته شده است.

پیانو کنسول

این پیانو ارتفاعی درحدود 100 تا 110 سانتی‌متر دارد. بدنه این ساز بسیار محکم و بادوام است و برای تمرین و آموزش به‌ کار می‌رود.

پیانو دیجیتال

برخلاف پیانو‌های مکانیکی یا آکوستیک که از سیستم چکش و سیم بهره‌ می‌برند، این نوع پیانوها از تکنولوژی‌های دیجیتال برای تولید اصوات استفاده می‌کنند. صدای این پیانو با الگوبرداری از صدای پیانو آکوستیک ساخته شده‌ است.